Naša odgovornost prema okolišu iskazuje se i kroz brigu o ambalaži proizvoda koje svakodnevno kupujemo. Zato je važno da prije kupovine provjerimo da li je proizvod označen znakom “Zelena tačka”. Ako jeste, znamo da kompanija koja ga je plasirala na tržište učestvuje u sistemu upravljanja ambalažnim otpadom preko operatera sistema, da je društveno odgovorna i ekološki svjesna.

Znak “Zelena tačka” je međunarodno zaštićeni znak (žig, trademark), registrovan pri svjetskoj organizaciji za zaštitu intelektualne svojine WIPO (http://www.wipo.int), kao i pri Institutu za intelektualnu svojinu Bosne I Hercegovine.

“Zelena tačka” se stavlja na ambalažu proizvoda, a krajnjem potrošaču daje do znanja da, nakon što proizvod bude potrošen, a ambalaža odbačena, postoji sistem koji će se za tu ambalažu pobrinuti, prikupiti je i reciklirati, umjesto da završi na deponiji ili u okolišu.

Proizvodi označeni “Zelenom tačkom” rado su viđeni na tržištima širom Evrope, jer potrošačima i poslovnim partnerima prenose poruku o društveno odgovornom poslovanju proizvođača.

Istorija “Zelene tačke”

“Zelena tačka” se kao sistem zbrinjavanja ambalažnog otpada, počela primjenjivati osamdesetih godina prošlog vijeka u Njemačkoj. Sistem je vrlo brzo kod potrošača postao  popularan, te se proširio velikim dijelom Evrope i šire.

Obzirom na stečenu popularnost, vlasnik znaka “Zelena tačka” – njemačka firma Duales System Deutschland AG. (D.S.D.) odlučila je da krovnoj evropskoj organizaciji PRO-EUROPE čije je sjedište u Briselu, prepusti upravljanje i koordinaciju upotrebe ovog znaka izvan tržišta Njemačke. Od 1995. godine PRO-EUROPE posjeduje prava za davanje prava na korištenje znaka “Zelena tačka”.

Danas je „Zelena tačka“ najviše korišteni zaštićeni znak. Zemlje članice PRO EUROPE -a preko svojih ovlaštenih operatera su: Austrija, Belgija, Bugarska, Kanada, Kipar, Hrvatska, Holandija, Češka, Estonija, Francuska, Njemačka, Grčka, Mađarska, Makedonija, Irska, Izrael, Latvija, Litvanija, Luksemburg, Malta, Norveška, Poljska, Portugal, Rumunija, Slovačka,Slovenija, Srbija, Španija, Švedska, Turska,Velika Britanija i Bosna i Hercegovina preko Ekopaka.

Struktura “Zelene tačke”

Skoro svaka od zemalja Evrope ima po jednog ovlaštenog operatera sistema koji je ekskluzivni nosilac prava na znak “Zelena tačka”. Taj operater sistema je ovlašten za uspostavu i razvoj sistema prikupljanja i reciklaže ambalažnog otpada po principu “produžene odgovornosti proizvođača” (EPR), u ime proizvođača, uvoznika, distributera i trgovaca, koji stavljaju ambalažu ili proizvode u ambalaži na tržište, kao i za regulisanje upotrebe znaka “Zelena tačka”.

Upotreba znaka “Zelena tačka” se reguliše po principu plasmana proizvoda u ambalaži, dakle ne prema mjestu proizvodnje, nego prema mjestu konzumacije proizvoda.

“Zelena tačka” u Bosni i Hercegovini

Nakon što je ispunio visoke kriterije koje propisuje krovna evropska organizacija PRO EUROPE-a čije je sjedište u Briselu, Ekopak je u decembru 2013. godine primljen u ovu organizaciju, što je verifikovano potpisivanjem ugovora Ekopak – PRO EUROPE. Na taj način je Ekopak postao 32. članica, a Bosna i Hercegovina 32. zemlja u ovom velikom sistemu. Ekopak je time postao ekskluzivni davatelj prava na korištenje znaka “Zelena tačka” za tržište Bosne i Hercegovine.

Ekopak omogućava svim kompanijama koje proizvode ili uvoze proizvode u ambalaži korištenje znaka “Zelena tačka” na ambalaži, čime dokazuju da je njihova ambalaža uključena u sistem upravljanja ambalažom i ambalažnim otpadom u Bosni i Hercegovini. 

Članstvom u PRO EUROPE-u Ekopak omogućava i olakšava svojim klijentima uvoz i izvoz proizvoda sa “Zelenom tačkom”, te upoznaje kompanije sa kriterijumima koje moraju ispuniti kako bi mogle da koriste ovaj znak na svojoj ambalaži.

Zakonska strana upotrebe znaka “Zelena tačka” u Bosni i Hercegovini

Znak “Zelena tačka” je međunarodno zaštićeni znak (žig) u skladu sa legislativom o zaštiti intelektualnog vlasništva i ne može se neovlašteno koristiti. Svaka upotreba znaka na tržištu Bosne i Hercegovine bez prethodnog izričitog dopuštenja Ekopaka je protivna legislativi.

Korisnici znaka “Zelena tačka” su proizvođači, uvoznici, distributeri i trgovci, tj subjekti koji prvi stavljaju proizvod na tržište Bosne i Hercegovine (uvoznici na uvezenim proizvodima, a domaći proizvođači na vlastitim). Bez obzira ko je korisnik znaka “Zelena tačka” treba da zakonski reguliše svoj status. Ekopak poziva sve proizvođače, uvoznike, punioce, distributere i trgovce da se uključe u sistem i preko Ekopaka postanu dio ove statistike:

• 32 zemlje u PRO EUROPE-u preko ovlaštenih kompanija.
• Znak „Zelene tačke“ je registrovan u više od 170 zemalja i smatra se najviše korištenim zaštićenim znakom na svijetu.
• Više od 170.000 kompanija označava svoje proizvode znakom „Zelena tačke“.
• Oko 460 milijardi komada ambalaže se godišnje označi znakom „Zelene tačke“.
• Više od 300 miliona građana ima pristup odvojenom odlaganju ambalažnog otpada koji se finansira od strane članica PRO EUROPE-a, odnosno operatera sistema kakav je i Ekopak.

Za sve obveznike koji do sada iz bilo kog razloga nisu regulisali upotrebu “Zelene tačke” na tržištu Bosne i Hercegovine pozivamo da nam se jave i da potpišu ugovor ili da uklone znak sa ambalaže.

Upotreba znaka Zelena tačka regulisana je odredbama Zakona o žigu BiH (Službene novine BiH broj 53/10), koji možete pronaći na LINK-u.

Visine naknada za korištenje međunarodno zaštićenog znaka “Zelena tačka” možete pogledati na LINK-u.

Pravila za korištenje znaka Zelena tačka na ambalaži proizvoda

Klikom na sliku ispod možete download-ovati vektorsku verziju znaka za aplikaciju: